اگر که معماری هوش تجاری را به عنوان موتور یک خودرو در نظر بگیریم، ابزارهای سمت کاربر به عنوان بدنه خودرو در نظر گرفته می‌شود و نقش مهمی در موفقیت هوش تجاری دارد. توجه داشته باشید که با تعریف هوش تجاری به عنوان مجموعه ای از تکنولوژی ها و فرآیندهایی که امکان دسترسی، تعامل و تحلیل داده را برای تمام افراد در تمام سطوح سازمان را فراهم میکند، هر ابزار سمت کاربری که امکان دسترسی، تعامل و تحلیل داده را فراهم کند، به عنوان زیرمجموعه ای از ابزارهای هوش تجاری در نظر گرفته می شود. ابزارهای سمت کاربر در هوش تجاری در گروه های مختلفی دسته بندی می شوند که عبارتند از:
- ابزار پرس‌و‌جو و گزارش از کسب و کار: با کمک این دسته از ابزارها، کارکنان واحد کسب و کار شخصا گزارش‌های مورد نیاز خود را می سازند و نیازی به مراجعه به واحد آی تی ندارند. برای استفاده از این ابزارها ابتدا تیم آی‌تی و تیم کسب و کار با همکاری هم یک لایه متادیتا و قابل فهم بر روی داده‌های ایجاد می کنند و پس از آن تیم کسب و کار گزارش‌های مورد نیاز خود را با کمک آن لایه متادیتا تهیه میکند. از جمله مهم ترین ابزارهای این حوزه می‌توان به ابزارهای زیر اشاره کرد:
SAP BusinessObjects Web intelligence
IBM Cognos WorkSpace
MicroStrategy Web
در تصویر زیر نمونه ای از ابزار پرس‌و‌جو و گزارش از کسب و کار را مشاهده می کنید.
- کشف بصری داده: این دسته از ابزارها، امکاناتی چون محاسبه در حافظه و بصری سازی را فراهمی می‌کنند و از این طریق امکان کندوکاو و مرور داده‌ها را تسهیل می کنند. چه فرقی با دسته قبلی دارد؟ به دو تفاوت اصلی می توان اشاره کرد. اول این که ابزار پرس‌و‌جو و گزارش از کسب و کار با یک لایه مفهومی و متادیتا کار می‌کرد اما ابزار کشف بصری داده مستقیما با خود داده کار میکند. و دوم این که تمرکز اصلی ابزار کشف بصری داده بر روی بصری سازی و سرعت گزارش‌ها است در حالی که دسته قبلی تمرکز بر روی استقلال تیم کسب و کار از تیم آی تی داشت. از معروف ترین ابزارهای این دسته می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
Tableau
SAS Visual Analytics Explorer
MicroStratgy Visual Insight
SAP Lumira
در تصویر زیر نمونه ای از ابزار کشف بصری داده را مشاهده می کنید.
- دشبورد: استفان فیو، نویسنده چندین کتاب در زمینه دشبورد و مدیر شرکت “لبه مفهومی” دشبورد را اینگونه تعریف می کند: دشبورد نمایش بصری مهم ترین اطلاعاتی است که شما برای رسیدن به یک یا چند هدف به آن نیاز دارید. این اطلاعات در یک صفحه قرار دارند و می توان با یک چشم بهم زدن، آن را نظاره کرد. در تصویر زیر نمونه ای از دشبورد را مشاهده می کنید.
- اسکورکارت: اسکورکارت و دشبورد اغلب با هم اشتباه گرفته می‌شوند در حالی که دو موضوع متفاوت هستند. تفاوت اصلی آنها این است که اسکورکارت یک تعداد شاخص را با توجه به مقدار هدف نشان می دهد. در تصویر زیر نمونه ای از اسکورکارت را مشاهده می کنید.
