سلسه مراتب در فضای هوش تجاری یک روش دسته بندی اطلاعات است که در بسیاری از گزارش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عنوان مثال اطلاعات مربوط به مدیر کل، مدیر میانی و کارمند یک ساختار سلسه مراتبی دارد. مدیرکل در بالاترین سطح قرار دارد، سپس مدیر میانی قرار دارد و در نهایت کارمند. ساختار سلسه مراتبی مدیر کل/ مدیر میانی/ مدیر مشابه تصویر زیر است.
جهت پیاده سازی این ساختار در جدول (اس کیو ال یا اکسل) باید یک جدول با حداقل دو ستون تعریف کنیم. در یک ستون مشخص کنیم که عنوان هر سطح چیست و در ستون دوم مشخص کنیم که والد هر سطح کدام است. سلسه مراتب فوق در اکسل به صورت زیر تعریف میشود.
ستون اول آی‌دی هر یک از پرسنل را مشخص می‌کند. ستون دوم عنوان یا سمت هر یک از پرسنل را مشخص می‌کند و ستون سوم والد یا سطح بالاتر هر یک از پرسنل را در ساختار سلسه مراتبی مشخص می‌کند. همانطور که در تصویر مشخص است، مدیر کل در سطح اول قرار دارد و با آی‌دی ۱ مشخص شده است. اما چون سطحی بالاتر از مدیرعامل وجود ندارد، ستون والد آن خالی است.
در سطح دوم، مدیر فروش مستقیم، مدیر فروش اینترنتی و مدیر فروش تلفنی قرار دارند که به ترتیب با آی‌دی های ۲، ۵ و ۷ مشخص شده‌اند. از آنجاییکه سطح بالا این سه مدیر یا اصطلاحا والد آنها مدیرعامل است، ستون Parent آنها با عبارت مدیرعامل مشخص شده است.
به همین ترتیب والد یا سطح بالاتر کارمندان فروش نیز مشخص میشود.
تا الان فهمیدم که یک ساختار سلسه مراتبی چگونه تعریف میشود و چگونه جدول آن ساخته میشود. با ساختن صرفا جدول، نمی توانیم از سلسه مراتب در گزارش‌ها استفاده کنیم، بلکه باید سلسله مراتب (Hierarchy) را در مدل داده‌ای نیز تعریف کنیم. چگونه این کار را انجام می‌دهیم؟ در ادامه مقاله بررسی می‌کنیم.
فرض کنید که جدول فروش به صورت زیر داریم
این جدول داری سه ستون است. ستون اول با نام ID، آی‌دی هر سطر را مشخص می‌کند. ستون دوم با نام PersonnelID به آی‌دی پرسنلی اشاره می‌کند و ستون سوم با نام Sale Value مقدار فروش را مشخص می‌کند. به عنوان مثال سطر اول مشخص می‌کند که آی‌دی پرسنلی ۳ ( کارمند فروش مستقیم ۱) مقدار ۵۰۰ واحد فروش داشته است.
می خواهیم با کمک ساختار سلسه مراتب مدیر و کارمند فروش، گزارشی مشابه گزارش زیر تهیه کنیم.
در گزارش فوق مقدار فروش کل تمام زیر مجموعه‌های هر مدیر مشخص است. گذشته از آن اگر بر روی علامت + کنار نام مدیر فروش تلفنی کلیک کنید، مقدار فروش به تفکیک هر کدام از کارمندان زیرمجموعه نمایش داده میشود.
برای ساخت چنین گزارشی باید سلسله مراتب (Hierarchy) تعریف شود.
برای ساخت سلسه مراتب (Hierarchy) ابتدا مطابق آموزش مقاله، به تب Power Pivot بروید و گزینه Add to DataModel را کلیک کنید. این کار را برای هر دو جدول Sale و Personnel انجام دهید. سپس حالت نمایش را به حالت Diagram View تغییر دهید. طبق مقاله ارتباط بین دو جدول را برقرار کنید. برای این کار کافی است تا بر روی نام PesoonelId در جدول Sale کلیک کنید و آن را به سمت ستون ID در جدول Personnel کشیده و رها کنید. در این صورت ارتباط بین دو جدول برقرار میشود.
در مرحله بعد بر روی علامت مشخص شده در تصویر زیر کلیک کنید و گزینه Create Hierarchy را کلیک کنید.
یک سلسله مراتب جدید با نام Hierarchy1 ساخته میشود. به ترتیب ابتدا ستون Parent را انتخاب کنید و به سمت Hierarchy1 کشیده و رها کنید. سپس ستون Title را انتخاب کنید و به سمت Hierarchy1 کشیده و رها کنید.
نهایتا سلسله مراتب شما ساخته شد.
بر روی گزینه Pivot Table کلیک کنید تا داده ها را به شکل زیر مشاهده کنید.
بر روی Hierarchy1 و Sale Value کلیک کنید تا گزارشی مشابه تصویر زیر ببینید.
این گزارش مقدار فروش کل هر مدیر را نمایش میدهد. اگر بخواهید مقدار فروش رده‌های پایین‌تر در سلسله مراتب را ببینید، کافی است بر روی علامت + کنار نام هر مدیر کلیک کنید و مقدر فروش رده‌های پایین تر در سلسه مراتب را مشاهده کنید.
فایل را می‌توانید از اینجا دانلود کنید.
