۱- ریبون بالا صفحه

۲- Pane‌های سمت راست صفحه

۳- View های سمت چپ صفحه

۴- پنجره Power Query

 

 

 
 
 

سوال شما:

گزارش مقدار فروش بر اساس ماه را در پاور بی ای تهیه کرده‌ام. اما ماه‌ها بر اساس ترتیب حروف الفبا (اردیبهشت، اسفند، آذر، آبان، بهمن، تیر … ) مرتب شده‌اند. در حالی که هدف من تهیه گزارش بر اساس ترتیب ماه‌ها (فروردین، اردیبهشت، خرداد …) است. نمونه گزارش در تصویر زیر قرار دارد. چگونه این مشکل را برطرف کنم؟

 

 

 

برای حل این مشکل، حتما باید مشابه تصویر زیر، شماره ترتیب ماه‌ها را در ستون جداگانه‌ای داشته باشید. در تصویر زیر مشخص است که ماه دی، کد ۱۰ دارد که به معنی ۱۰ امین ماه شمسی است.

 

 

اگر که در منبع داده این ستون وجود داشت که چه بهتر. از همان ستون استفاده کنید. اما اگر که وجود نداشت باید این ستون را اضافه کنید. راه‌های مختلفی برای انجام این کار وجود دارد، یکی از راه‌های ساده تر را با هم بررسی می‌کنیم.

بر روی سه نقطه بالا سمت راست نمودار کلیک کنید و گزینه Export Data را انتخاب کنید و محل ذخیره سازی داده را مشخص کنید. با کمک این گزینه دیتای نمودار نمایش داده شده به فرمت CSV ذخیره میشود.

 

 

با کمک اکسل،فایل CSV را باز کنید. یک ستون به نام “کد ماه” اضافه کنید و کد هر ماه را کنار آن درج کنید.

 

 

دوباره تاکید می کنم که این یکی از روش‌های اضافه کردن شماره ترتیب ماه ها به داده هست و ممکن که شما از روش دیگری استفاده کنید.

بعد از اینکه ستون شماره ترتیب ماه اضافه شده، کافی است مراحل زیر را طی کنید تا گزارش بر اساس ماه مرتب شود.

نحوه نمایش را بر روی Data تنظیم کنید.

ستون نام ماه از جدول فروش را انتخاب کنید.

در حالی که ستون “نام ماه” در حالت انتخاب شده قرار دارد، از تب Column Tools گزینه Sort By Column را انتخاب کرده و از لیست باز شده “کد ماه” را انتخاب کنید.

و تمام. نمودار بر اساس ترتیب شماره ماه و نه ترتیب الفبایی ماه مرتب شد.

 

فایل‌های متنی و CSV یکی از پراستفاده ترین منابع داده در پاور بی ای هستند. این دسته از فایل ها اغلب برای تبادل حجم بالا داده بین سیستم‌های نرم افزاری مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در ادامه ابتدا فایل CSV را تعریف می‌کنیم و تفاوت آن با فایل متنی بررسی می‌کنیم سپس سراغ نحوه وارد کردن آن به پاور بی ای می‌رویم.

 

 

فایل CSV چیست؟

«CSV» مخفف عبارت «Comma Separated Values» و به معنای «مقادیر جدا شده با ویرگول» است. اینگونه فایل‌ها پسوند .csv ذخیره میشوند و در واقع نوعی فایل متنی هستند که شامل لیستی از داده‌ها است که در اغلب موارد با ویرگول از هم جدا شده اند. نمونه‌ای از این فایل را می‌توانید از اینجا دانلود کنید.

برای باز کردن فایل CSV می‌توانید از Notpad، اکسل، Notpad++ و… استفاده کنید. اگر که حجم فایل متنی خیلی زیاد و در حد چند ده گیگ بود، نرم افزارهای بالا جواب نمیدهند و باید از نرم افزار EM Editor استفاده کنید.

فایل CSV اغلب برای جابه‌جایی داده‌ها بین نرم‌افزارهای متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرد. با کمک این فایل‌ها شما می‌توانید اطلاعات خود را از یک نرم‌افزار وارد یک فایل CSV کرده و سپس آن فایل CSV را در یک نرم‌افزار دیگر مورد استفاده قرار دهید.

برخی از این فایل با نام «Character Separated Values» (مقادیر جدا شده با کاراکتر خاص) یا «Comma Delimited» (محدود شده با ویرگول) نیز یاد می‌کنند. این فایل‌ها معمولا از ویرگول برای جداسازی یا محدودسازی داده‌ها استفاده می‌کنند، ولی در برخی اوقات از سایر کاراکترها نظیر نقطه ویرگول (;) نیز استفاده می‌شود.

 

تفاوت فایل CSV و فایل متنی

فایل متنی اغلب با پسوند .txt ذخیره می‌شود و لزومی ندارد که حتما داده‌ها با ویرگول یا یک کارکتر خاص از هم جدا شوند. هر متن فارسی، انگلیسی … را می‌توانید در فایل متنی بنویسید. مثلا متن یک خبر یا نامه میتواند در فایل متنی ذخیره شود. نمونه فایل متنی را در ادامه مشاهده می‌کنید.

 

 

اما فایل CSV با فرمت .csv ذخیره می‌شود و حتما داده‌ها باید یک کاراکتر خاص از هم جدا شوند.

دقت کنید که فایل متنی یک دسته بزرگتر از فایل CSV است و فایل CSV زیرمجموعه فایل متنی حساب می‌شود. نمونه فایل CSV را در ادامه مشاهده می‌کنید.

 

 

وارد کردن داده متنی/CSV در پاور بی ای

از تب Home بر روی گزینه GetData کلیک کنید

در صفحه باز شده گزینه Text/CSV را انتخاب کنید.

آدرس محل ذخیره سازی فایل CSV را مشخص کنید و گزینه Open را کلیک کنید.

بعد از اینکه گزینه Open را کلیک کردید، پاور بی ای فایل CSV را باز کرده و شروع به بررسی فایل می‌کند و یک سری ویژگی‌های فایل را شناسایی می‌کند و چند سطر ابتدایی فایل را نمایش می‌دهد.

• File Origin: این گزینه character encoding مربوط به فایل را نگه داری میکند. دقت کنید که اگر که فایل CSV حاوی کاراکتر فارسی است، حتما با فرمت  UTF-8ذخیره شده باشد. در غیر این صورت کارکترها به درستی نمایش داده نمی‌شوند.
• Delimiter: این گزینه، کارکتر جداکننده داده‌ها را مشخص می‌کند. در مثال زیر ویرگول (,) کاراکتر جدا کننده است. در صورتی که فایل CSV شما از کاراکتر دیگری جهت جدا کردن داده‌ها استفاده کرده است، در این قسمت می‌توانید انتخاب کنید.کارکتر جداکننده خاص مانند (|) را نیز می‌توانید در قسمت Custom انتخاب کنید.
• Data Type Detection: به صورت پیش فرض، نوع داده هر ستون را بر اساس ۲۰۰ سطر اول شناسایی می‌کند. می‌توانید تنظیم کنید که شناسایی نوع داده بر اساس کل سطرها باشد، که در این صورت با توجه به حجم فایل ممکن است زمانبر باشد، یا اینکه تنظیم کنیدکه اصلا نوع داده را شناسایی نکند.

در نهایت هم کلید Load را کلیک کنید تا داده‌ها در فضای پاور بی ای بارگذاری شود.

 

 

دقت کنید که در خواندن فایل CSV، پاور بی ای تعداد ستون‌های فایل CSV و نام ستون‌ها را نیز ذخیره می‌کند و در صورتی که تغییری در تعداد و نام ستون‌های فایل CSV دهید، به صورت خودکار در پاور بی ای به روز رسانی نمی‌شود. به عنوان مثال در مثال فوق، تعداد ۱۶ عدد ستون در فایل وجود دارد. در صورتی که بعدها دو ستون جدید به فایل فوق اضافه شده و تعداد کل ستون‌ها به ۱۸ عدد برسد، پاور بی آی (تا الان که نسخه مارچ ۲۰۲۰ منتشر شده است) همچنان همان ۱۶ ستون اولیه داده‌ها همچنان در نظر می‌گیرد. برای تصحیح این خطا باید مطابق تصویر زیر به Advanced Query بروید و با کمک زبان M به صورت دستی تصحیح کنید.

 

 

 

نصب Power BI Desktop بسیار ساده و سر راست هست و فقط قبل از نصب باید یک سری پیش نیازهای سخت افزاری و نرم افزاری بررسی شود که عبارتند از:

• ویندوز ۷ یا بالاتر / ویندوز سرور ۲۰۰۸ R2 یا بالاتر
• پردازنده ۱ گیگاهرتز و یا بالاتر. ۳۲ بیتی یا ۶۴ بیتی فرقی نمی کند.
• حداقل ۱ گیگ رم. ۱٫۵ گیگ پیشنهاد می شود.
• حداقل رزولوشن ۱۴۴۰*۹۰۰ یا ۱۶۰۰*۹۰۰
• .Net Framwork 4.5 و بالاتر
• IE 10 و بالاتر

 

چک کردن پیش نیاز نسخه ویندوز، پردازنده و رم

نسخه ویندوز، پردازنده و رم را به روش‌های مختلفی می‌توانید چک کنید. از جمله:

1. در ویندوز ۱۰، بر روی آیکون سرچ کلیک کنید و کلمه This PC را سرچ کنید.
2. بر روی This PC کلیک راست کنید و گزینه Property را انتخاب کنید.
3. در پنجره باز شده، ویندوز، پردازنده و رم را چک کنید

 

 

چک کردن رزولوشن

1. بر روی دسکتاپ کلیک راست کنید.
2. گزینه Display Setting را انتخاب کنید. گاهی در صورتی که ویندوز فعال (Active) نشده باشد، این گزینه نمایش داده نمی‌شود.
3. در قسمت Display Resolosion، حداقل مقدار ۹۰۰*۱۴۴۰ را انتخاب کنید.

 

 

.Net FrameWork 4.5 و بالاتر

طبق این آموزش می‌توانید نسخه.Net Framework  نصب شده بر روی سیستم را بررسی کنید. در صورتی که کمتر از ۴٫۵ بود، از اینترنت دانلود کرده و نصب کنید.

 

 

IE 10 و بالاتر

1. IE را باز کنید. و بر روی چرخ دنده در گوشه بالا سمت راست کلید کنید.
2. گزینه About Internet Explorer را انتخاب کنید.

 

 

دانلود Power BI Desktop

بعد از آنکه از وجود پیش نیازهای، سخت افزاری و نرم افزاری بر روی سیستم مطمئن شدید، باید فایل نصب Power BI Desktop را دانلود و نصب کنید. در حال حاضر از دو روش می‌توان این کار را انجام داد:

• دانلود فایل .exe از مایکروسافت دانلود سنتر: در این روش یک فایل .exe دانلود می شود و شما می توانید بر روی هر سیستمی که پیش نیازهای سخت افزاری و نرم افزاری را دارد، نصب کنید.
• نصب با کمک Microsoft Store: بدون دانلود فایل .exe نصب می شود، فقط بر روی سیستمی که دانلود شده، نصب می‌شود و به صورت خودکار به روز رسانی می‌شود.

 

 

با توجه به محدودیت‌های نصب از طریق Microsoft Store، ما از روش دانلود فایل .exe استفاده می کنیم.

 

 

ابتدا به آدرس  (https://www.microsoft.com/en-us/download/details.aspx?id=58494) بروید و فایل .exe را با توجه به ۳۲ یا ۶۴ بیتی بودن سیستم عامل، دانلودکنید.

سپس مطابق فیلم زیر، نصب را انجام دهید. نصب بسیار ساده است و فقط با کلیک چند دکمه Next، نصب انجام می‌شود.

 

Power BI Desktop معروف ترین محصول Power BI است و شهرت این محصول تا جایی پیش رفته که اغلب افراد، این دو را معادل یکدیگر می‌دانند.
این در حالیکه است Power BI Desktop، فقط یکی از محصولات Power BI است و Power BI در برگیرنده مجموعه‌ متنوعی از محصولات و سرویس‌های است که عبارتند از:

• Power Bi Desktop
• Power BI Report Serve
• Power BI Service
• Power BI Mobile
• Power BI Embedded

 

 

Power Bi Desktop

یک برنامه تحت ویندوز است که به سادگی نصب می‌شود و امکان اتصال به منابع داده، مدلسازی داده و بصری سازی داده را فراهم می‌کند. داشبورد و گزارش‌های ساخته شده با این نرم افزار فقط بر روی سیستمی که بر روی آن نصب شده است در دسترس قرار دارد و از منابع (رم، CPU) همان سیستم استفاده می کند. با کمک این ابزار نمی‌توانید گزارش یا داشبورد را بر روی سرور شرکت قرار دهید تا مدیران یا کارکنان دیگر هم گزارش شما را مشاهده کنند.

 

Power BI Report Serve

فرض کنید که گزارش یا داشبورد را با نرم افزار Power BI Desktop طراحی کردید و حالا می خواهید که بر روی سرور شرکت قرار دهید تا مدیر و مابقی کارکنان از طریق مرورگر آن را مشاهده کنند. برای این کار می‌توانید از Power BI Report Server استفاده کنید.

 

Power BI Service

در دو حالت قبلی پردازش گزارش یا دشبورد با کمک منابع (رم، CPU) و بر روی کامپیوتر/سرور موجود در شرکت انجام میشد. اما با کمک Power BI Service پردازش گزارش یا دشبورد بر روی ابر مایکروسافت انجام می‌شود و از منابع موجود در سرورهای مایکروسافت استفاده می‌کند. این سرویس در ایران خیلی طرفدار ندارد. چون از یک طرف باید کلیه داده‌های شرکت به ابر (کلود) مایکروسافت منتقل شود و در آنجا پردازش شود. خیلی از شرکت‌ ها علاقه ندارند که داده‌ها از شرکت خارج شود. دوم اینکه کپی رایت در ایران اجرا نمی شود. یکی از جذابیت‌های Power BI Service علاوه بر سخت افزار، هزینه نرم افزاری کمتر است و بسیاری از نرم افزارها بر روی سرور کلود نصب شده است و نیازی به خرید آنها نیست.

 

Power BI Service سه نوع لایسنس مختلف دارد:

• Power BI Free: همانطور که از نام اش مشخص است، رایگان است. فقط باید با یک ایمیل شرکتی در سایت powerbi.com ثبت نام کنید. بعد هم گزارش و داشبوردهای مورد نیازتون را بسازید. دقت کنید که آدرس‌ ایمیل متداول مثل gmail یا yahoo را قبول نمی‌کند و حتما باید از یک دامنه خاص تر باشد. به عنوان مثال من از آدرس ایمیل info@bi-iran.ir استفاده کردم.
• Power BI Pro: به ازا هر کاربری که از این سرویس استفاده می‌کند، باید یک لایسنس تهیه شود.
• Power BI Premium: برای سازمان‌های بزرگ مناسب است. نیازی نیست که به ازا هر کاربر یک لایسنس تهیه شود.

 

Power BI Mobile

اپلیکشن موبایل که بر روی گوشی تلفن همراه نصب می‌شود. برای سیستم عامل‌های اندروید، IOS و ویندوز فون توسعه داده شده است. با کمک این اپلیکشن می‌توانید گزارش یا داشبوردهای ساخته شده را در هر زمان بروی گوشی تلفن همراه مشاهده کنید.

 

Power BI Embedded

نامی است که به مجموعه Power BI API تعلق گرفته است و با کمک آن می‌توانید داشبورد یا گزارش را در بدنه یک اپلیکشن (شیرپوینت، صفحه وب …) دیگر قرار دهید. به عنوان مثال من در مقاله آمار به روز کرونا، از این قابلیت استفاده کردم. در انتهای مقاله یک داشبورد قرار دارد. این داشبورد در واقع بر رویPower BI Service است و با کمک Power BI Embedded به این صفحه اضافه شده است.

روز چهارشنبه ۳۰ بهمن ۹۸، وزارت بهداشت اعلام کرد که دو نفر در قم به علت ابتلا به ویروس کرونا فوت کردند. طی چند روز گذشته خودم و اطرافیانم استرس زیادی راتحمل کردیم. مرتب اخبار را دنبال می‌کردم تا از شدت شیوع بیماری، جغرافیای شیوع، میزان کشنده بودن … اطلاع پیدا کنم. متاسفانه آمار دقیق و متمرکزی در این خصوص وجود نداشت. فقط دو خبر رسمی (اینجا و اینجا) توسط وزارت بهداشت اعلام شده بود و بقیه اخبار بیشتر به نظر گمانه زنی میرسید. اخبار وزارت بهداشت به صورت متنی بود و برای من که به داده‌های بصری عادت دارم، ملموس نبود. بنابراین دست به کار شدم و با کمک Power BI دشبورد زیر را تهیه کردم.

 

 

 

تا امروز ابتلا ۱۸ نفر به کرونا به طور رسمی اعلام شده است. شیوع بیماری بیشتر در قسمت مرکزی ایران و در استان‌های قم و تهران است. از ۱۸ مورد ابتلایی که اعلام شده است، ۴ مورد یعنی حدود ۲۲ درصد منجر به فوت شده است.

این آمار من را بیشتر نگران کرد. ۲۲ درصد ابتلا منجر به فوت، درصد بالایی بود. دنبال این سوال بودم که آیا کرونا تا این حد کشنده است، یا اینکه آمار ابتلا به درستی اعلام نشده است و بیشتر آمار فوت شدگان اعلام شده است.

سراغ آمار جهانی کرونا رفتم. از سایت worldometers که آمار کرونا را به صورت زنده منتشر می‌کند، استفاده کردم و داشبورد زیر را با کمک پاور بی‌آی تهیه کردم.

در داشبورد مشخص است که شیوع کرونا بیشتر سمت آسیای جنوب شرقی است و افریقا یا آمریکای جنوبی تقریبا موردی مشاهده نشده است.

با توجه به داشبورد بالا مشخص است حدود ۲٫۹ درصد از ابتلا به کرونا منجر به فوت شده است. هر چند این آمار هنوز بالا است، اما به نسبت برداشتی که جسته و گریخته از شبکه‌های مختلف گرفته بودم، بهتر بود. آرامش نسبی پیدا کردم.

هر چند در داشبورد مشخص نیست و اطلاعاتی در مورد وضعیت (سن، جنیست، سابقه بیماری …) فوت شدگان وجود ندارد، اما اغلب در اخبار اعلام شده است که آمار فوت بیشتر مربوط به افراد مسن و یا  دارای سابقه بیماری است.

اگر منبع آماری موثقی در مورد وضعیت (سن، جنسیت، سابقه بیماری …) بیماران سراغ دارید، لطفا اطلاع دهید تا به داشبورد اضافه کنم.

مطالب فوق، برداشت من از داشبورد فوق بود. اگر که شما برداشت دیگری دارید لطفا در پایین این پست پیام بگذارید.

 

خیلی مراقب خودتون و عزیزان تون باشید و اگر که فکر می‌کنید این مقاله می‌تونه در کاهش استرس کسی کمک کنه، لطفا آن را با اطرافیان تون به اشتراک بگذارید.

 

آپدیت ۴ اسفند ۹۸

وزارت بهداشت اعلام کرد که آمار مبتلایان به ویروس کرونا به ۲۸ نفر و فوت شدگان به ۵ نفر افزایش پیدا کرده است. داشبوردهای مربوطه با توجه به آمار جدید وزارت بهداشت و آمار جهانی کرونا به روزرسانی شد. در نتیجه آمار جدید ایران و جهان، نسبت فوت شدگان به کل مبتلایان در ایران برابر ۱۷٫۸ و در جهان برابر با ۳٫۱ درصد است. این اختلاف ممکن است به علت اعلام صحیح تعداد مبتلایان باشد.

 

آپدیت ۶ اسفند ۹۸

 

 

 

با توجه به روزرسانی مرتب داشبوردها در اینجا، این داشبورد دیگر به روزرسانی نخواهد شد.

 

 

• جهت مشاهده داشبورد بر روی کلود مایکروسافت از لینک زیر استفاده کنید. متاسفانه به علت تحریم ایران توسط Power BI، جهت مشاهده داشبورد باید از فیلترشکن استفاده کنید.

https://tinyurl.com/rskyyyw

 

 

• اگر که به فیلترشکن دسترسی دارید،میتوانید داشبورد را در ادامه مشاهده کنید. متاسفانه به علت تحریم ایران توسط Power BI، در صورت خاموش بودن فیلترشکن، داشبورد نمایش داده نخواهد شد. 😕 😥

 

دقت کنید که داشبورد در دو صفحه تهیه شده است. یکی داشبورد مربوط به آمار ایران و دیگری مربوط به تمام کشورها.

در قسمت پایین و وسط، شماره داشبورد مشخص شده است. صفحه ۲ که پیش فرض است مربوط به آمار ایران است و صفحه اول مربوط به آمار کلیه کشورها.

چند روز قبل، وقتی که داشتم با کلی آب و تاب از Power BI و امکانات اش … تعریف می‌کردم، یکی از دوستان در مورد تاریخچه Power BI پرسید و اینکه دقیقا چه کاری انجام می‌دهد. سوال دوستم بهانه‌ای شد تا سراغ سرچمشه یعنی خود سایت Power BI و ویکی‌پدیا برم و ببینم Power BI از کی و چطور شروع به کار کرد.

تاریخچه Power BI

– Power BI ابتدا توسط Thierry DHers و Amir Netz در تیم SSRS مایکروسافت تعریف شد و  نام آن در ابتدا “Project Crescent” یا “پروژه هلال ماه” بود.

– در سال ۲۰۱۰ به صورت add-insهای Power Query, Power Pivot, Power View در اکسل پیاده‌سازی اولیه شد.

– در سال ۲۰۱۱ همراه با اس‌کیو‌ال سرور ۲۰۱۱ با نام Project Crescent  منتشر شد.

– در سال ۲۰۱۳ از “Project Crescent” به ” Power BI” تغیر نام داده شد و به عنوان قسمتی از Office 365 منتشر شد.

– در سال ۲۰۱۵ برای اولین بار و به صورت یک برنامه مستقل منتشر شد و بعد از آن به صورت مرتب به روز رسانی شد.

– در سال ۲۰۱۹ موسسه گارتنر تایید که به خاطر قابلیت‌های Power BI،  مایکروسافت را به عنوان یکی از بهترین پلت‌فرم‌های هوش تجاری معرفی کرده است.

روند تغییر لوگو Power BI را در تصویر زیر مشاهده می‌کنید. تصویر سمت چپ، لوگو اولیه Power BI بود که کمی شبیه محصولات Office مایکروسافت بود. لوگو سمت راست، هم لوگو کنونی Power BI است.

پیشنهاد می‌کنم اگر که به تاریخچه Power BI علاقمند هستید یا افراد پشت یک ایده جدید را دنبال می‌کنید، حتما صفحات اجتماعی (لیندکدین، توییتر) آقای Amir Netz را دنبال کنید. ایشون ایده پرداز اصلی Power BI بودند و موقع جستجو در مورد تاریخچه Power BI بارها به نام ایشون برخورد کردم.

کاربرد Power BI

مایکروسافت در سایت‌اش، Power BI را به عنوان یک راهکار تحلیل کسب و کار معرفی کرده است که امکان بصری سازی داده‌ها و اشتراک آن را فراهم می‌کند گذشته از آن امکان اتصال به صدها منبع داده را دارد.

به طور خلاصه مایکروسافت بر روی سه عملکرد Power BI تاکید ویژه‌ای دارد:

اتصال به ده‌ها منبع داده

با Power BI می توانید به ده‌ها منبع داده از  از اکسس، اکسل، فایل متنی، اوراکل، اس کیو ال سرور گرفته تا اینستاگرام، تلگرام و … وصل شوید.

می‌توانید داده‌های مورد نیازتون را از هر کدام از این منابع داده‌ای بگیرد، در صورت نیاز با داده‌های دیگر ترکیب کنید و مدل داده‌ای مورد نیاز خودتون را بسازید.

به عنوان مثال داده‌های مربوط به فروش اینترنتی سایت را از ووکامرس بگیرید و با داده‌های فروش حضوری موجود در نرم افزار هلو ترکیب کنید و فروش کل شرکت را محاسبه کنید.

یا اینکه تعداد لایک‌های محصول در اینستاگرام را در کنار تعداد کلیک‌ها بر روی نام محصول در سایت و تعداد بازدیدها در کانال تلگرام را کنار هم قرار دهید و با هم مقایسه کنید.

تصویر تعدادی از منابع داده‌ای را در ادامه مشاهده می‌کنید.

تحلیل داده، تهیه گزارش و انتشار آن

بعد از ساخت مدل داده‌ای، می‌توانید با انوع و اقسام نمودارها، داده‌ها را بصری کنید. علاوه بر نمودارهای متداول مانند نمودار میله‌ای، نمودار خطی …، مایکروسافت قابلتی به نامه Custom Visual معرفی کرده است. Custom Visual ها در واقع ابزارهای بصری سازی هستند که توسط خود مایکروسافت و یا شرکت‌های ثالث توسعه داده شده‌اند. از معروف‌ترین Custom Visual ها می‌توان به World Cloud اشاره کرد که اندازه فونت کلمه را با توجه به تعداد دفعاتی که کلمه مورد استفاده قرار گرفته است، مشخص می‌کند.

گذشته از آن، شما می‌توانید با کمک برنامه نویسی و جاوا اسکریپت، Custom Visual خودتون را بسازید و برای فروش در استور مایکروسافت قرار دهید.

تصویر برخی از پرامتیازترین Custom Vishual ها را در تصویر زیر قرار دادم.

مایکروسافت امکان استفاده از زبان‌های فوق العاده قدرتمند پایتون و R در Power BI را فراهم کرده است. استفاده از این دو زبان، قدرت تحلیلی این ابزار را چندین برابر کرده است.

انتشار و اشتراک داده

گزارش‌های بصری و نتیجه تحلیل داده را می‌توان بر روی کلود مایکروسافت، سرور شرکت، شیرپوینت، موبایل و … منتشر کرد و با بقیه کاربران به اشتراک گذاشت.

با انتشار داشبورد مدیریتی بر روی کلود مایکروسافت، داشبورد از طریق اینترنت و در همه جا و برای همه در دسترس قرار میگیرد.

در صورتی که بخواهید داشبوردها فقط در سطح شرکت در دسترس باشند، می‌توانید از Power BI Report Server استفاده کنید.

با نصب اپلیکشن Power BI بر روی گوشی تلفن همراه، می‌توانید گزارش‌ها را همیشه در تلفن همراه‌تون داشته باشید.

اولین گام در پیاده سازی هوش تجاری در سازمان یا شرکت، انتخاب ابزار مناسب است. در حال حاضر ده‌ها ابزار مختلف با ویژگی های مختلف در بازار وجود دارد و شناخت ابزارها، مقایسه و نهایتا انتخاب ابزار مناسب با توجه به نیاز هر فرد/شرکت/سازمان کار زمانبری است.

این نیاز توسط برخی شرکت‌ها و سایت‌ها شناسایی شد و اقدام به مقایسه ابزارهای هوش تجاری و انتخاب برترین ابزارهای هوش تجاری کردند. در این مقاله قصد دارم تا دو شرکت Gartner و Bi-Survey که ید طولانی در زمینه مقایسه ابزارهای هوش تجاری را معرفی کنم.

گارتنر (Gartner)

گارتنر یک شرکت پژوهشی و مشاوره آمریکایی است، که در زمینه تحقیق و پژوهش و مشاوره فناوری اطلاعات فعالیت می‌نماید. این شرکت در هر یک یا دو سال، گزارشی در زمینه بازار ابزارهای تکنولوژی منتشر می‌کند که اصطلاحا Magic Quarter (MQ) یا مربع جادویی نامیده می‌شود. در این گزارش‌ها ابزارها در گروه‌های مختلف از جمله ابزار هوش تجاری، ابزار دیتاسنتر، ابزار محاسبات ابری، ابزار مدیریت پروژه … دسته بندی شده‌اند. لیست کامل گروه‌ها را می‌توانید در اینجا مشاهده کنید.

گارتنر جهت رتبه‌بندی فروشندگان محصولات تکنولوژی از دو معیار استفاده می‌کند:

۱-معیار اول کامل بودن چشم انداز است. این که شرکت چقدر نیازهای مشتریان را درک کرده است، چه استراتژی برای برطرف کردن نیازها دارد و مدل تجاری آن تا چه حد قوی است.

۲-معیار دوم، توانایی شرکت در پیاده سازی چشم انداز است. این که شرکت تا چه حد در پیاده سازی چشم اندازی که تعریف کرده است، موفق عمل کرده است.

بر اساس این دو معیار، گارتنر شرکت‌های فعال در هر حوزه را در چهار دسته تقسیم‌بندی می‌کند.

۱-رهبران: شرکت‌هایی که هم چشم انداز واضح و درستی از بازار دارند و هم این چشم انداز را به خوبی پیاده سازی کردند.

۲-چالشگران: این دسته شامل شرکت هایی است که توانایی اجرایی بالایی دارند اما در زمینه تکامل اهداف امتیاز پایین تری نسبت به رهبران کسب کرده اند. در حال حاضر خوب عمل می کنند. روی یک سگمنت بزرگ تسلط دارند. اما درک درستی از مسیر بازار ندارند. 

۳-ایده‌پردازان: این شرکت ها امتیاز کمتری در زمینه اجرای اهداف بدست آورده اند اما در زمینه تکامل اهداف امتیاز بیشتری دارند. عموما این شرکت ها کوچکتر از چالشگران هستند. فهمیدن که بازار به کدوم سمت میره یا چشم اندازی برای تغییر قوانین بازار دارند، اما هنوز به طور کامل اجرایی نکردند.

۴- فرصت جویان: این دسته از شرکت ها در هر دو زمینه تکامل اهداف و قدرت اجرایی امتیاز کمتری نسبت به دیگران کسب کرده اند و عموما شرکت های تازه وارد به بازار هستند. در یک سگمنت بازار تمرکز کردند و در آن موفق بودند.

گارتنر در ژانویه ۲۰۱۹، گزارش مربوط به مقایسه ابزارهای هوش تجاری را منتشر کرد. در این گزارش شرکت‌های مایکروسافت(Microsoft)، کلیک(Qlik)، تبلو(Tableau) و اسپات(ThoutSpot) به عنوان رهبران شرکت‌های فعال در زمینه هوش تجاری مطرح شده‌اند. به عبارت بهتر شرکت‌هایی که هم نیاز کاربران را بهتر درک کرده اند و هم ابزارهای لازم برای رفع نیاز کاربران را به خوبی پیاده سازی کرده‌اند.

بی‌آی سِروی (Bi-Survey)

هرچند گارتنر شرکت بزرگ و مطرحی است و نتیجه رتبه بندی آن کاملا معتبر است، اما نحوه رتبه بندی آن بلک باکس است و جزییات نحوه رتبه بندی آن مشخص نیست. گذشته از آن بیشتر روی چشم انداز شرکت و اجرای چشم انداز تمرکز دارد و کمتر به کاربر نهایی هوش تجاری و میزان رضایت‌مندی آن میپردازد. به علاوه اینکه بر روی رتبه بندی شرکت‌های فعال در حوزه هوش تجاری تمرکز دارد و نه ابزارهای هوش تجاری

برخلاف گارتنر، بی‌آی سِروی مستقیم سراغ کاربران نهایی هوش تجاری رفته است و نظر آنها را در مورد ابزار هوش تجاری پرسیده است. جزییات رتبه بندی را هم کامل توضیح داده است.

بی‌آی سِروی تعداد زیادی فرم نظرسنجی در مورد ۳۷ ابزار هوش تجاری برای کاربران نهایی هوش تجاری در سراسر دنیا ارسال کرد و ۳۰۰۰ پاسخ دریافت کرد. سپس بر اساس آن شرکت‌های هوش تجاری را رتبه بندی کرد.

برای رتبه بندی شرکت‌ها، با توجه به سوالات موجود در پاسخ نامه، ۴ شاخص اصلی تعریف کرد که عبارتند از:‌

و برای اینکه نتیجه رتبه بندی منصفانه باشد، شرکت‌های هوش تجاری را در گروه‌های مختلفی از جمله شرکت‌هایی که صرفا روی داشبورد تمرکز دارند، شرکت‌های سلف سرویس … دسته بندی کرد. نتیجه رتبه بندی بی‌آی سِروی

بر اساس فرم نظرسنجی در سال ۲۰۱۸ را در تصویر زیر مشاهده می‌کنید.

-محور افقی شاخص ارزش تجاری ابزار هوش تجاری را نشان می‌دهد. هر چقدر محصولی به سمت راست تمایل داشته باشد، نشان می‌دهد که کاربران هوش تجاری معتقد بودند که آن ابزار ارزش زیادی در شرکت شان به وجود آورده است.

 -محور عمودی نشان دهنده شاخص تجربه کاربری است. هر چقدر ابزاری مقدار بیشتری در محور عمودی کسب کند، نشان می‌دهد که کاربران معتقد بودند که یادگیری و استفاده از آن ابزار ساده تر بوده است و ابزار انعطاف بیشتری داشته است.

-رنگ هر نقطه نشان دهنده میزان رضایت کاربران نهایی بوده است. هر چقدر رنگ نقطه به آبی تمایل داشته باشد، نشان رضایت مندی بیشتر و هر چقدر رنگ نقطه به زرد تمایل داشته باشد، نشان دهنده رضایت کمتر است.

-اندازه هر نقطه نشان دهنده رقابت پذیر بودن هر ابزار است. هر چقدر اندازه نقطه بزرگ‌تر باشد، نشان دهنده موفقیت ابزار در بازار رقابتی است.

 

 

پیوت تیبل یکی از قدرتمند ترین ابزارهای موجود در ابزارهای هوش تجاری اکسل است که توانایی نمایش حجم بزرگی از داده‌ها را به صورت خلاصه و دسته بندی شده دارد. در مقالات قبلی بارها از پیوت تیبل استفاده کردم، اما تو این مقاله قصد دارم که به صورت اختصاصی پیوت تیبل را معرفی کنم.

در ادامه دو تصور قرار دادم. در تصویر اول، سه جدول مربوط به فروش، داده‌های جغرافیایی فروش و داده‌های زمان فروش قرار دارد. در مقالات  یاد گرفتیم که چطور این داده‌ها را با هم ترکیب کنیم و مدل داده‌ای را با کمک پاور پیوت بسازیم. نهایتا داده‌های مدل شده باید به صورت خلاصه به کاربر نمایش داده شود. در تصویر دوم، نمایش داده‌های مدل شده برای کاربر نهایی را مشاهده می‌کنید. همانطور که در تصویر مشخص است، نمایش داده‌ها با کمک پیوت تیبل انجام شده است.

 

اجزا پیوت تیبل

در تصویر زیر اجزا پیوت تیبل را مشخص کردم. پیوت تیبل ۴ قسمت اصلی دارد.

ناحیه مقادیر

در این ناحیه مقادیری که قرار است بر روی آنها محاسبه انجام دهیم قرار می‌گیرد. به عنوان مثال، مبلغ فروش، تعداد سفارش … . دقت کنید که مقادیر عددی که محاسبات سرجمع (جمع، تعداد، مینیم، ماکزیمم …) بر روی آنها قابل تعریف است در این قسمت قرار می‌گیرد. ناحیه مقادیر در تصویر با رنگ قرمز مشخص شده است.

ناحیه سطرها

در این ناحیه داده‌هایی که قصد دارید بر اساس آن دسته بندی و گروه بندی انجام دهید، قرار می‌گیرد. فرض کنید قصد دارید گزارش از مبلغ فروش در استان‌های مختلف تهیه کنید. به عبارت بهتر، مبلغ فروش را بر اساس استان‌های مختلف گروه بندی کنید. برای این کار باید نام استان را در ناحیه سطرها قرار دهید تا مقادیر موجود در ناحیه مقادیر به صورت خودکار، بر اساس استان‌ها دسته‌بندی شود. ناحیه سطر در تصویر با رنگ سبز مشخص شده است.

ناحیه ستون‌

ناحیه ستون، هم مانند ناحیه سطرها است. با این تفاوت جزیی که اغلب برای دسته بندی بر اساس زمان مورد استفاده قرار می‌گیرد و روند تغییرات نمایش می‌دهد. ناحیه ستون با رنگ زرد مشخص شده است.

ناحیه فیلتر

ناحیه فیلتر برای فیلتر کردن مقادیر مورد استفاده قرار می‌گیرد. در تصویر با رنگ آبی مشخص شده است.

در مقاله قبلی گفتم که دو روش برای نمایش داده بر روی نقشه جغرافیایی وجود دارد. یکی استفاده از قابلیت Shape در اکسل و دیگری استفاده از پاور مپ (Power Map). در این مقاله بر روی نحوه نمایش داده‌ها بر روی نقشه با کمک پاور مپ می‌پردازم.

پاورمپ ابزاری است که اختصاصا برای گزارش‌ها بر اساس داده‌های جغرافیایی طراحی شده است. داده‌های جغرافیایی ممکن است بر اساس طول و عرض جغرافیایی باشد یا بر اساس اسم شهرها، کشورها … باشد.

برای استفاده از پاور مپ به دو نکته دقت کنید. اول اینکه پاور مپ گزارش‌های جغرافیایی را با کمک نقشه‌های موجود در سایت بینگ (Bing) نمایش می‌دهد بنابراین برای استفاده از این ابزار باید به اینترنت وصل باشید. دوم اینکه باید داده جغرافیایی در مجموعه داده وجود داشته باشد. این داده جغرافیایی ممکن است در قالب طول و عرض جغرافیایی باشد یا نام انگلیسی. به عنوان مثال برای نمایش مقدار فروش در مرکز هر استان باید یا طول و عرض جغرافیایی مرکز هر استان یا نام انگلیسی هر استان را مشخص کنیم.

برای پیدا کردن نام انگلیسی هر استان، از ویکی پدیا انگلیسی استفاده کردم. ابتدا لیست استان‌های ایران به انگلیسی را در ویکی پدیا انگلیسی سرچ کردم و سپس با طی کردن مراحل زیر، اسامی انگلیسی استان‌ها و مراکز آن را به همراه مساحت، جمعیت و تراکم جمعیت به صفحه اکسل اضافه کردم.

۱-از منو Data، گزینه New Query و سپس گزینه From Other Source و در نهایت From Web را انتخاب کردم.

۲-آدرس ویکی پدیا انگلیسی مربوط به استان‌های ایران را درکادر نمایش داده شده وارد کردم. بعد از کلیک Ok لیستی از جداول موجود در صفحه وب نمایش داده شد. جدول مربوط به لیست استان‌های ایران را انتخاب کردم و بعد هم گزینه Load‌ را کلیک کردم. لیست استان‌های ایران به همراه مراکز، جمعیت و تراکم آن، به فایل اکسل اضافه شد.

در مرحله بعدی باید داده‌ها پاکسازی شود. اولا که تعدادی از ستون‌ها اضافی است، آنها را پاک کردم و بعد هم اینکه در برخی ستون‌ها اطلاعات اضافی هست که باید پاک شود. به عنوان مثال در ستون مساحت، مقدار km هم ذکر شده است که باعث عدم نمایش درست داده‌ها می‌شود. برای پاکسازی داده‌ها مراحل زیر را طی کردم.

۱-ستون‌های Map و Note را که اطلاعات مهمی نداشتند را پاک کردم.

۲-از ستون Data گزینه From Table را انتخاب کردم. این کار باعث می‌شود که داده‌های موجود در جدول جاری به محیط Power Query‌ منتقل شود. پاکسازی داده در محیط Power Query به سادگی انجام می‌شود.

۳-ستون مساحت (Area) داده‌ای مشابه ۵,۸۳۳ km2(2,252 sq mi) دارد. این داده برای محاسبه مناسب نیست چون ترکیب کاراکتر و عدد است و برای تهیه گزارش فقط به عدد احتیاج داریم. بنابراین بر ستون Area‌ کلیک می‌کنم و بعد گزینه Split را انتخاب می‌کنم. این گزینه، ستون جاری را بر اساس یک جداکننده به دو ستون تبدیل می‌کند. گزینه Custom‌ را انتخاب کردم و در کادر باز شده مقدار km را وارد کردم و به این صورت به پاور کوئری گفتم که این ستون را به دو ستون تبدیل کن. یک ستون قبل از km‌ و یک ستون بعد از km. بعد هم ستونی که حاوی km و مقادیر بعد از آن بود را پاک کردم.

۴-همین کار را برای ستون تراکم (Density) هم انجام دادم. با این تفاوت که “/” را به عنوان جداکننده معرفی کردم.

۵-در نهایت هم Load&Close را انتخاب کردم.

دقت کنید که فرمت ستون‌های تراکم، مساحت، جمعیت و تعداد شهرستان Number‌ باشد. اگر که نبود حتما فرمت آنها را به Number تغییر دهید.

در مرحله آخر، برای نمایش داده‌ها بر روی نقشه (پاورمپ) باید داده‌ها را به Power Map (پاور مپ) اضافه کرده و تنظیمات لازم را انجام دهم. برای انجام این کار مراحل زیر را انجام دادم.

۱-از منو Insert گزینه ۳D Maps را انتخاب کردم. با انجام این کار داده‌ها به فضای پاورمپ اضافه می‌شود.

۲-ستونی در سمت راست نمایش داده می‌شود. در قسمت Location، گزینه Add Field را انتخاب کرده و سپس گزینه Capital را انتخاب کردم. با این کار برای پاور مپ لیست مشخص کردم که لیست نقاط جغرافیایی مورد نظر من بر اساس ستون Capital است. ستون Capital در این مثال به مرکز استان اشاره می‌کند.

۳-بعد از آن باید مقداری که در هر استان نمایش داده شود را مشخص کنم. در مرحله اول قصد دارم که مساحت هر استان بر روی نام آن نمایش داده شود. بنابراین در قسمت Height‌، گزینه Add Filed و بعد Area را انتخاب کردم.

۴-نحوه نمایش داده‌ها به صورت پیش فرض میله‌ای است. نحوه نمایش را به حبابی تغییر می‌دهم. نمودار حبابی بر روی نقشه خواناتر است. اندازه هر حباب بسیار بزرگ بود و خوانایی گزارش را کاهش داده بود. بنابراین از قسمت Option، گزینه Size را انتخاب کردم و سایز را کاهش دادم. این کار باعث شد تا مقیاس نمایش حباب‌ها کوچک تر شود.

۵- با کلیک بر روی Map Labels نام هر شهر بر روی نقشه نمایش داده می‌شود.

۶-در صورتی که موس را بر روی هر حباب(دایره) نگه دارید، نام نقطه جغرافیایی و مساحت آن استان نمایش داده‌ می‌شود.

می‌توانید مقدار فروش در هر استان را با مساحت یا جمعیت استان جایگزین کنید و گزارش مقدار فروش در هر استان را بر روی نقشه نمایش دهید.